Indischen en eten: niet typisch Nederlands
Indische Nederlanders wonen nu al ongeveer 50 jaar in Nederland en zijn volwaardig deel van de samenleving geworden. Toch is het voor veel Nederlanders altijd nog iets aparts, iets exotisch hoe Indo’s bezig zijn met eten.
De manier waarop Indischen praten over eten, hun uitgebreide kennis van bereidingswijzen en producten zijn geen zaken die typisch zijn voor Nederlanders. Eerder lijkt het meer op de beleving van eten, drinken en sociaal samenzijn zoals dat in landen als Frankrijk en Italië te zien is. Italianen, Fransen en Indo’s hebben met elkaar gemeen dat ze nog tijdens de maaltijd zich hardop afvragen: “Wat zullen we morgen eens eten?”. Natuurlijk is dit erg algemeen gesteld, maar toch wel herkenbaar als verschijnsel.

Mary Brückel-Beiten heeft in de jaren ’50 en ’60 rondreizend door Nederland de Indische keuken aan huisvrouwen geleerd.

Meer dan eten alleen: de Indische eetcultuur
Je mag wel zeggen dat het maken en beleven (genieten) van eten een Indisch cultuurgoed is dat zich erg onderscheidt van hoe de Nederlanders tegenover eten aankijken. Het mondeling overdragen van recepten, kennis over etenswaren, de bereidingswijzen en de rol van de maaltijd in het sociale leven maken dat er een heuse Indische eetcultuur is. Tegenwoordig ook goed vertegenwoordigd op het internet in vele receptenwebsites. De Indische Nederlanders kunnen in dit opzicht worden gezien als een migrantengroep, die tegelijk bezig was in te burgeren èn met het bewaren van zoveel mogelijk eigenheid. Wat betreft de eetcultuur is het bewaren ervan geslaagd. Meer nog, de Nederlandse eetcultuur heeft elementen uit de Indische omarmd. De Nederlanders zijn massaal overgegaan tot het gebruik van ketjap, sambal, het eten van nasi en bami goreng, saté en satésaus of werden geïnspireerd iets nieuws maken zoals de (niet-Indische) bami- en nasiballen. Dit zijn eigenlijk maar weinig of geen elementen uit de oorspronkelijke Indische eetcultuur, maar feit is dat de ontvangende Nederlandse cultuur beïnvloed is door die van de Indische nieuwkomers.

Schrijven en lezen over de Indische eetcultuur
De geschiedschrijving over de Indische eetcultuur staat nog in de kinderschoenen en ziet er uit als die eetcultuur: er is veel kennis maar zeer gefragmenteerd en in vele Indische hoofden verspreid. Overal en nergens dus, laat staan opgeschreven.
De redactie van IndischHistorisch.nl houdt zich graag bezig met Indisch eten. Niet alleen door te eten maar is benieuwd hoe de Indische eetcultuur is ontstaan en zich heeft ontwikkeld. Met name zijn we er benieuwd naar hoe het met de Indische eetcultuur is gegaan de afgelopen 50 jaar, sinds de eerste generatie als repatriant Nederland binnenkwam. Deze ontwikkeling kan niet los worden gezien van de algemene ontwikkelingen in de eetcultuur. Meest ingrijpend daarin is de verdergaande fabrieksbereiding van eerst ingrediënten, dan halffabrikaten en tegenwoordig kant-en-klare gerechten uit de wereldkeuken. We komen dan bij een vraag die je vaker hoort: gaat de Indische cultuur, dus ook de eetcultuur, meer verwateren en zelfs verdwijnen? Deze vraag is voor IndischHistorisch.nl niet zo interessant, wel hoe de opeenvolgende generaties de eetcultuur hebben vormgegeven. Daarom willen we een aantal onderwerpen noemen waarover u misschien een bijdrage kunt leveren:

• Indisch koken en eten in de jaren vijftig:contractpensions en thuis
• Verkrijgbaarheid van ingrediënten en vervanging ervan
• De warung keliling en toko’s
• Indisch uit eten: restaurants, eethuizen en……
• Bestaan er Indische restaurants of kan dat alleen bij Indischen thuis?
• Indische koks en kokkies
• Indische Kerstmenu’s door de jaren heen
• Kookboeken en recepten
• Is de rijsttafel altijd dezelfde gebleven?
• (Uitgebreid Indisch) koken, eten en beleving bij de tweede en derde generatie
• Maar ook kennis en materiaal van langer dan 50 jaar geleden is welkom!

Uw bijdrage kan uit van alles bestaan: verhalen, kent u personen, recepten (van generatie op generatie), foto’s van mensen, keuken en keukengerei, het eten zelf, een marktkraam, restaurants, menu’s enzovoort.