door Wilna en Leo Velthuis

Eerst meubelzaak, toen contractpension
In de jaren ’50 en begin ’60 runde onze grootmoeder mevrouw Wilhelmina Everdina Jansen, oma Jansen (geboren 16 november 1906, Arnhem), Ons Huus Pension aan de Velperweg 15 te Arnhem. Ons Huus was een pension dat door oma Jansen zelf werd gerund. Eerder was Ons Huus een meubelzaak, Ons Huus Meubelen aan de Velperweg nummer 15.

Foto: Voorzijde voormalig pension Ons Huus rond 1969
Bron: privécollectie familie Velthuis-Jansen

Eind jaren ’50 riep de Nederlandse Regering de mensen op om de repatrianten uit Indië te huisvesten. Omdat Ons Huus Meubelen niet zo goed (meer) liep, besloot oma Jansen gehoor te geven aan de oproep van de regering en begon haar pension voor mensen die definitief naar Nederland kwamen. Ons Huus Pension heeft niet erg lang bestaan, ongeveer vier jaar: vanaf eind jaren ’50 tot begin jaren ’60.
Het pand bestaat nu nog: er is nu een makelaar gevestigd, GABA Verzekeringen. Het pand zal vooral van binnen de nodige renovaties en verbouwingen hebben ondergaan.

Dagelijks leven in het pension
We weten dat er een afspraak was dat de gasten op een bepaald tijdstip zouden arriveren, dit werd echter vervroegd, zodat iedereen opgetrommeld moest worden om op tijd alles in het pension in orde te hebben. Dit gold zowel voor bedden als warme kleding en meubilair. Oma Jansen kreeg betaald door de Staat der Nederlanden, die haar vergoeding gaf per pensiongast. In het huis zijn ongeveer tien of meer kamers geweest waar werden gezinnen gehuisvest, zowel met als zonder kinderen. Zij moesten verplicht eten wat de pot schafte; oma Jansen kookte met de hulp van enkele andere mensen. Dat verplicht eten wat de pot schafte was een regel die door de Nederlandse Staat werd opgelegd, om zo de mensen ‘over te wennen’.

Woonkamer in Pension Ons Huus.
Bron: privécollectie familie Velthuis-Jansen

Eénmaal in de week was er een uitzondering op die regel toegestaan en mochten de mensen zelf het eten koken wat zij wilden. Dit koken gebeurde in de eetzaal óf op de eigen kamers. Er zullen ongeveer 30 á 40 personen gewoond hebben in Ons Huus; er was veel doorstroom van bewoners. Wanneer dezen een huis hadden gevonden, beschikte oma weer over ruimte voor nieuwe pensiongasten die weer uit Indië kwamen. De mensen die kwamen in het pension hadden veelal niets meer. Oma Jansen zorgde voor onder anderen kleding en het nodige meubilair om de kamers in te richten.

Sinterklaas
We weten ook dat destijds er ook Sinterklaasviering werd gehouden in Ons Huus Pension. De Sint en zijn Pieten kwamen echt, daar zorgde oma voor, en alle kinderen kregen een cadeautje van de Goedheiligman en zijn gevolg. De jongens een auto en de meisjes een pop. Deze verhalen kennen we van ma, die ons helaas dit jaar is te komen ontvallen.

Foto’s
We hebben meer foto’s, zoals meer foto’s van de inrichting van het pension en van familieleden van ons die zeker bekend moeten zijn bij de mensen die in Ons Huus Pension hebben verbleven. Ook zijn er foto’s van de Sinterklaasviering; die moeten nog even gevonden worden en er is een foto van pensiongasten in de achtertuin van Ons Huus. Deze foto’s van Sinterklaas en de pensiongasten hebben we niet direct bij de hand, maar ze zijn er wel. Bovenstaande foto’s moeten, samen met de verhalen echter genoeg herkenning kunnen oproepen voor de mensen die in Ons Huus Pension hebben verbleven.

Zoektocht naar voormalige bewoners
We weten dat er mensen uit Indië, die in Ons Huus pension hebben gewoond, jaren later, naarstig op zoek zijn geweest naar elkaar. Dit deden zij via het TROS – programma Vermist van Jaap Jongbloed. De naam die mij nog is bijgebleven uit die uitzending is de Familie Nanlohy. Oma werkte niet alleen in Ons Huus Pension, zij had ook hulp van een dienstmeisje die ook hand – en spandiensten heeft verricht. Oma zelf woonde ook in Ons Huus. Het was een groot pand. Nadat de ergste nood qua opvang voorbij was, is Ons Huus Pension langzaam leeggelopen. De voormalige gasten vertrokken omdat ze elders een huis hadden gevonden.

Hoofd der School, Dhr. Lingeman, tijdens het afscheid van de zesde klas. Onderwerp van aandacht is onze oom Ton, die afscheid nam van de Karel van Gelderschool in Arnhem. We weten zeker dat er op de achtergrond kinderen zijn die destijds in pension Ons Huus hebben verbleven.

Weer meubelzaak tot 1981
Ons Huus Pension werd weer verbouwd en werd weer Ons Huus Meubelen, een zaak die tot ongeveer 1981 heeft bestaan. Oma is daarna gestopt met het drijven van de zaak en daarna is in het gebouw tijdelijk een school gehuisvest. Daarna is het een makelaarskantoor geworden. Naast oma heeft ook moeder meegeholpen in Ons Huus Pension.
Wij zijn nu op zoek naar mensen die in dit pension hebben verbleven om zo een soort gedenkboek te maken over oma, natuurlijk is ieders privacy gewaarborgd! We nemen aan dat deze foto’s wel belletjes doen rinkelen. Het moet voor mensen die daar toen verbleven hebben herkenbaar zijn, vooral ook de ingang van het pension en de foto van oma.
Oma Jansen overleed op 12 november 1984 in Veenendaal.

 2008 © Wilna en Leo Velthuis

Meer informatie over voormalige contractpensions
Contractpensions: djangan loepah!, een filmdocumentaire van Hetty Naaijkens- Retel Helmrich over de welbekende pensions waarin repatrianten werden opgevangen in de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw.
Deze film moet een goed beeld weergeven van de opvang van Indische Nederlanders aan het eind van de jaren ’50. Er zal ook gebruik worden gemaakt van archiefmateriaal. Vooraf hebben er reeds verschillende zeer succesvolle voorvertoningen van enkele fragmenten uit deze film plaatsgevonden, waaronder op zondag 16 maart op Bronbeek en op zaterdag 24 maart tijdens de Pasar Malam Den Haag.
De verwachting is dat de film in het najaar van 2008 zijn premiere zal beleven waarna de DVD te koop zal zijn.
Zie voor meer informatie: http://www.scarabeefilms.com/index.php/70

Klik hier voor de recensie op Movie2Movie.nl